Większość z nas lubi posiadać różne przedmioty. Część osób hobbistycznie kolekcjonuje określone rzeczy, Panie często gustują w rozmaitych ubraniach, torebkach czy butach. Zbieranie i przechowywanie przedmiotów jest czymś naturalnym, jednak w niektórych sytuacjach może stać się niebezpieczne i przerodzić w chorobę, zwaną syllogomanią.
Czym jest syllogomania?
Syllogomania początkowo nazywana zespołem Collyera, obecnie patologicznym zbieractwem, to zaburzenie psychiczne, polegające na gromadzeniu, zbieraniu i przechowywaniu różnych przedmiotów w znacznych ilościach. Oznacza to nabywanie wszelkich rzeczy bez sortowania czy porządkowania. W konsekwencji doprowadza to do narastającego zagracania przestrzeni mieszkalnej. Syllogomania prowadzi zarówno do spadku jakości życia, jak i szkód emocjonalnych, fizycznych, zdrowotnych, społecznych, materialnych oraz prawnych. Ludzie dotknięci tym zaburzeniem nie radzą sobie z ilością nagromadzonych rzeczy, które utrudniają warunki bytowania. Syllogomania stanowi także zagrożenie dla życia wszystkich domowników. To nie tylko pogorszenie warunków materialno-bytowych, ale także trudności w kontaktach międzyludzkich (z rodziną, znajomymi czy sąsiadami). Wraz ze znoszeniem do mieszkania kolejnych niepotrzebnych rzeczy, mogą pojawić się problemy natury prawnej. Mowa tutaj o interwencji zarówno ze strony najemcy czy administracji, jak i opiece społecznej.
Szacuje się, że syllogomania dotyczy od 2% do 5% populacji. Od 2013 roku uzyskała status choroby i widnieje w klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego – DSM-5 pod nr 300.03. Syllogomania głównie dotyka osoby po 50 roku życia. Z upływem czasu objawy zaostrzają się i w coraz znaczniejszym stopniu upośledzają funkcjonowanie osoby chorej.
Jakie są przyczyny patologicznego zbieractwa?
Wiele naukowców wskazuje, że przyczyny syllogomanii są powiązane z czynnikami biologicznymi i psychologicznymi. Do pierwszej grupy zalicza się występowanie zmian w poszczególnych obszarach mózgu. Z kolei czynniki psychologiczne to przede wszystkim:
- nerwica natręctw;
- choroby otępienne;
- schizofrenia;
- zaburzenia afektywności, np. depresja;
- zaburzenia lękowe, np. fobia społeczna;
- zaburzenia kontroli impulsów, np. kleptomania;
- OCD – zaburzenia obsesyjno-kompulsywne;
- ADHD.
Przyczyny patologicznego zbieractwa mogą mieć również podłoże w cechach charakteru oraz typie osobowości. Na tę chorobę częściej cierpią osoby, mające skłonności do stanów lękowych, jak również nadmiernego perfekcjonizmu. Zanim objawy syllogomanii przybiorą na sile, zazwyczaj poprzedzone są obsesją porządku i symetrii, pedanterią czy skłonnością do inwentaryzowania, sortowania czy segregowania.
Jak objawia się syllogomania?
Objawy patologicznego zbieractwa zazwyczaj występują okresowo w większym bądź mniejszym nasileniu. Najczęściej zaostrzają się w stresowych sytuacjach lub w chwili, kiedy osoba chora traci poczucie bezpieczeństwa. Syllogomania to także rodzaj unikania konfrontacji z lękiem przed podjęciem decyzji. Do najczęściej występujących objawów tej choroby można zaliczyć:
- stopniowe wypełnianie mieszkania niepotrzebnymi rzeczami, np. stare pudełka, ubrania, gazety, meble, zabawki, tekstylia itp.;
- wszechobecne niepotrzebne, stare, zepsute lub zużyte rzeczy bądź przedmioty;
- przewlekłe trudności z pozbywaniem się nagromadzonych rzeczy;
- silna potrzeba kolejnego zbieractwa i zatrzymania posiadanych przedmiotów czy rzeczy;
- strach, podejrzliwość oraz nieufność w stosunku do otoczenia;
- niechęć do przyjęcia pomocy;
- konflikty z otoczeniem;
- zaniedbanie higieniczne;
- wszechobecny bałagan i brak odpowiednich warunków higienicznych;
- skrajny niepokój społeczny;
- zniekształcone postrzeganie rzeczywistości (niedostrzeganie problemu);
- wrogość i agresja wobec innych.
Jak można pomóc osobie cierpiącej na zbieractwo?
Warto mieć na uwadze, że syllogomania to zaburzenie psychiczne. Oznacza to, że osoba dotknięta patologicznym zbieractwem nie myśli racjonalnie. Taki stan może prowadzić do występowania trudności w życiu codziennym, jak również poważnych skutków i niebezpieczeństw. Pomoc musi być kompleksowa i składać się z dwóch etapów. Pierwszym z nich jest rozpoczęcie specjalistycznego leczenia, co jest bardzo trudne, gdyż osoby chore nie dostrzegają szkodliwości swego zaburzenia. Konieczne jest zatem skierowanie danej osoby do szpitala psychiatrycznego, gdzie rozpoczyna się kompleksowa terapia. Specjaliści zbadają cechy emocjonalne oraz towarzyszące objawy, aby zdiagnozować występujące zaburzenia. Leczenie zbieractwa polega na połączeniu psychoterapii z farmakologią. Zalecana jest terapia poznawczo-behawioralna, podczas której osoby chore stopniowo uczą się segregować i wyrzucać niepotrzebne rzeczy. Nabywają także prawidłowych nawyków myślowych i opanowują organizację własnego życia oraz otaczającej przestrzeni. Psychoterapia skupia się także na innych zaburzeniach (jeżeli występują), aby móc w kompleksowy sposób pomóc osobie chorej i wyeliminować potencjalne przyczyny zbieractwa. Z kolei farmakologia to podawanie antydepresantów, które złagodzą skutki somatyczne zaprzestania zbieractwa.
Drugi równie istotny etap to dokładne i staranne oczyszczenie powierzchni, gdzie gromadzone były różne rzeczy. Tutaj warto mieć na uwadze zarówno ilość nabytych przedmiotów, jak i potencjalną obecność robactwa. Samodzielna próba uprzątnięcia wszystkich pomieszczeń będzie nie tylko czasochłonna, ale także może okazać się nieskuteczna. Wynika to przede wszystkim z brzydkiego zapachu, który zdążył przeniknąć w ściany czy podłogi. Chcąc mieć pewność rzetelnego i kompleksowego uprzątnięcia całej powierzchni, warto zdecydować się na profesjonalne sprzątanie po zbieraczach, świadczone przez firmy DDD. Pracownicy nie tylko wyniosą wszystkie śmieci, ale również je zutylizują. Dodatkowo w mieszkaniu zostanie wykonane ozonowanie. Metoda ta pozwala na skuteczne pozbycie się wszelkich bakterii, wirusów, pleśni, grzybów i innych drobnoustrojów, ponadto likwiduje przykry zapach. Ozonowanie będzie konieczne, aby dokładnie oczyścić całą powierzchnię. Jest ono w pełni bezpieczne, jednak musi być wykonywane przez profesjonalne firmy, dysponujące odpowiednimi urządzeniami.
Pełną dezynfekcję mieszkania czy domu w ramach sprzątania po zbieraczu może przeprowadzić polecana firma Vector:
WWW: vector-uslugi.pl
Telefon: 725 392 578
E-mail: uslugi.sprzatajace@onet.pl