Przebywając w miejscach publicznych takich jak centra handlowe, szpitale czy urzędy, należy pamiętać, iż osoby niepełnosprawne mają wyznaczone publiczne toalety. Korzystanie ze zwykłych publicznych toalet dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej, może okazać barierą nie do pokonania. Także toaleta w warunkach domowych powinna posiadać niestandardowe wyposażenie, które ułatwi osobie niepełnosprawnej korzystanie z niej. Dlaczego toalety, które są specjalnie przeznaczone dla inwalidów, mają wielkie znaczenie?
Przestrzeń na wagę złota.
Zgodnie z europejskimi normami oraz rozporządzeniem ministra infrastruktury toalety dla osób niepełnosprawnym przede wszystkim muszą mieć określone wymiary. Każdy detal w postaci drzwi wejściowych, przestrzeni manewrowej odpowiedniego wyposażenia ma swoje miejsce, wysokość oraz odległość, które mają ułatwić korzystanie z toalety osobom o ograniczonych możliwościach ruchowych. Wyposażenie toalet, czyli muszla toaletowa, umywalka, podajnik do ręczników, lustro muszą znajdować się od siebie w określonych odległościach, na odpowiedniej wysokości oraz muszą być zlokalizowane tak, aby pozostawić tak zwaną przestrzeń manewrową. Drzwi wejściowe do toalety muszą mieć szerokość co najmniej 90 centymetrów oraz 55 centymetrów odległości futryny od ściany bocznej. Jest to przestrzeń, która umożliwi osobie niepełnosprawnej, dostanie się do pomieszczenia oraz swobodne wydostanie się z niego. Drzwi wejściowe nie powinny posiadać progu, a tradycyjną klamkę powinien zastąpić uchwyt pionowy, którego grubość nie będzie przekraczała 3, 5 cm. Wysokość, na jakiej powinien zostać zlokalizowany uchwyt drzwi wejściowych, to maksymalnie 80 cm. Wewnątrz toalety osoba niepełnosprawna powinna mieć zapewnioną przestrzeń ruchową w postaci kwadratu o wymiarach 150 cm na 150 cm. Jest to powierzchnia, która zagwarantuje swobodne poruszanie się osobom na wózkach inwalidzkich.
(Nie)standardowe wyposażenie toalety.
Miska ustępowa dla osób niepełnosprawnych powinna zostać zlokalizowana minimum 70 cm od ściany tylnej i na wysokości od 45 cm do 50 cm. Całość powinna zostać zainstalowana w odległości 90 cm od ściany bocznej. Dla osób o ograniczonej możliwości schylania się dużym ułatwieniem jest przestrzeń w bryle miski wspomagająca uchwyt podczas siadania. Deska do miski także powinna mieć przestrzeń na obrzeżu umożliwiającą łatwiejszy uchwyt. Tradycyjny zamknięty owal może spowodować utrudnienia w podniesieniu deski. Spłuczki powinny być montowane z boku, aby nie wymuszały ruchu obrotowego ciała. Najlepszym rozwiązaniem są spłuczki automatyczne. Hurtownie oferujące wyposażenie toalet dla niepełnosprawnych mają także w ofercie spłuczki uruchamiane nogą. Kolejnym elementem niezbędnym w wyposażeniu toalety dla niepełnosprawnych są uchwyty uchylne oraz uchwyty ścienne ze stali nierdzewnej. Ułatwiają one proces przemieszczania się z wózka lub kul na miskę toaletową oraz wstawanie z niej. Dwa warianty wyposażanie w uchwyty pozwalają na optymalne rozwiązania. Pierwszym wariantem są dwa uchwyty uchylne, które nie ograniczają swobody ruchu. Można je odsunąć w momencie zakończenia przemieszczania ciała. Drugi wariant to instalacja uchwytu stałego – ściennego oraz uchwytu uchylnego. Bardzo ważna jest grubość uchwytów, która powinna mieć zakres od 2 cm do 3, 5 cm grubości. Grubsze uchwyty powodują problemy z uchwyceniem poręczy, a w konsekwencji z przemieszaniem się. Toalety dla osób niepełnosprawnych w swym standardzie mają także umywalki. Wysokość montażu umywalki to minimum 70 cm od posadzki, aby osoba na wózku swobodnie mogła zmieścić kolana. Górna krawędź umywalki powinna znajdować się maksymalnie na pułapie 85 cm od posadzki. Bardzo wygodne w korzystaniu są umywalki o głębokości 50 cm i szerokości do 60 cm. Do wyposażenia toalety dla osób niepełnosprawnych można skorzystać z umywalki o specjalnej bryle, która dzięki swoim zagłębieniom na obrzeżach tworzy podłokietniki. Jest to bardzo wygodna forma dla osób o ograniczonej możliwości schylania się. Umywalka może zostać także wyposażona w specjalną baterię czasową z uchwytem lekarskim. Specjalna gałka znajdująca się na szczycie baterii umożliwia nie tylko chwyt, ale równie łatwe trafienie w cel zwykłym pchnięciem. Bateria skonstruowana jest tak, aby poruszenie gałką w dowolną stronę uruchomiło w strumień wody, który samodzielnie zamknie się po upływie ok. 20 sekund. W celu ułatwienia korzystania z umywalki w jej pobliżu znajdują się jeszcze dwa elementy. Dozownik mydła, który może działać mechanicznie oraz automatycznie reagując na ruch dłoni. Drugim elementem jest dozownik ręczników papierowych, który może być manualny lub automatyczny. Opcją zastępującą dozownik ręczników papierowych jest automatyczna suszarka do rąk. Rozmieszczenie wspomnianych elementów nie powinno zabierać niezbędnej przestrzeni ruchowej. Wysokość, na której powinny być zawieszone, to od 90 do 120 cm wysokości. Obok samej umywalki zalecany jest także uchwyt uchylny, wspomniany wyżej, na wysokości od 80 cm do 85 cm. Nad umywalką powinno znajdować się także lustro uchylne, którego przemieszczanie się umożliwi łatwiejsze korzystanie z niego. Wysokość zalecana montażu lustra uchylnego to 100 cm. Opcjami, które stanowczo ułatwią korzystanie z toalety osobom niepełnosprawnym, są wózki sanitarne oraz szafki. Wózek sanitarni jest składany, a jego obsługa bardzo prosta. Jego specjalna konstrukcja umożliwia osobie niepełnosprawnej najazd na muszlę toaletową i swobodne zsunięcie się na nią. Dodatkowym atutem wózka sanitarnego jest zainstalowane wiaderko, które jest alternatywą dla zbyt długiego oczekiwania na przemieszczenie się na muszlę toaletową. Opcja szafki pozwala osobie niepełnosprawnej na przechowanie rzeczy, które mogą wypaść z ubrań podczas uciążliwego przemieszczania się w nienaturalnych pozycjach. Wyposażenie toalety dla osób niepełnosprawnych wymaga sprzętu, który nie tylko ułatwi swobodne przemieszczanie się wspomnianym osobom, ale także w wielu wypadkach pozwoli na samodzielne skorzystanie z toalety bez ingerencji osób trzecich.
